Selecteer het hoofdstuk dat je wilt lezen

Spreuken 1 : Het Waarom Van Spreuken!!

Zie 1 Cor 2

Salomo’s spreuken

Vers 1-4

V 1-4 vertellen waarom: samenvattend zegt hij dat wijsheid, vermaning, inzicht en begrip noodzakelijk zijn.

Dit boek spreuken is meer dan ooit een noodzakelijk boek om geregeld te lezen. Het biedt vastigheid in geloof en waarheid. Het zal onze geest en ons denken bovennatuurlijk trainen en beïnvloeden en opbouwen. Het zal helpen en beschermen tegen misleiding. De duivel is een misleider met het doel te stelen, doden en verderven (Joh 10:10).

Vers 5-7

V 5-7 bevestigen dit en brengen ons bij de kern en basis om wijsheid en kennis en inzicht te krijgen, nl. ontzag voor God is het begin van kennis (7).

V 7b Dwazen verachten dit, zoals we gaan zien.

Vers 8-19

V 8-19 zijn een dringende oproep aan de zonen en dochters om bij het Woord van God te blijven. Dat is als een kroon. (8-9)

Vers 10 en 15

V 10 + 15 zijn een dringende waarschuwing om je niet te laten verleiden om mee te doen met wie kwaad willen en wie uit zijn op geld, bezit en macht. Hij zegt in de verzen hieromheen dat ze absoluut zullen komen om je mee te krijgen. Dat is wat kwaadaardigen eerst proberen. Zo wil de duivel ons eerst proberen uit te schakelen.

Vers 20-21

V 20-21 Luid en duidelijk op de openbare plaatsen en in de poorten roept Wijsheid (God, Jezus): BEKEER JE!!!!

Onverstandigen, dwazen, spotters… haast smekend zegt Wijsheid: Spreuken 1:23 (HSV)

Vers 23

V 23 Keert u zich tot Mijn bestraffing,

zie, Ik zal Mijn Geest over u uitstorten,

Mijn woorden u bekendmaken.

Vers 24-25

In v 24-25 is er de diepe teleurstelling bij God…

Vers 26-32

V26-32 zegt dat de consequentie is voor iedereen persoonlijk. Naar zijn eigen wandel en keuzes. Je plukt en eet je eigen vruchten. Alleen radicale bekering kan de dwaas, spotter en onverstandige redden… nu door Jezus christus.

Het sluit af met dit vers:

Spreuken 1:33 (HSV)

V 33 Maar wie naar Mij luistert, zal veilig wonen,

hij zal vrij zijn van angst voor het kwaad.

Dit eerste hoofdstuk is dus een schets van beide zijden en een oproep je te bekeren en Wijsheid te volgen.

Spreuken 2 : Kennis, Wijsheid, Inzicht Van God Moet Je Hebben

Vers 1-7

V1-7 Neem woorden en geboden aan, zoek inzicht, verstand, kennis, wijsheid — zet je hart erop,

dan zul je het ontzag voor de heer begrijpen en kennis van God vinden. Dat komt uit zijn mond net als inzicht. Hij geeft wijsheid.

Stel je open en zet je hart erop!!!!

 Vers 9-11

V9-11 Al deze dingen van God, wijsheid, kennis en inzicht zullen je zegenen en beschermen.

Vers 12-15

V12-15 EN zijn er om je te REDDEN… Ook je hart. Ook om te onderscheiden als een slechte man  je wil misleiden.

 Vers 16-19

v16-19 EN zijn er OM JE TE REDDEN van de vreemde vrouw. Het leidt tot de dood. Definitief. Immoraliteit.

 Vers 20-21

V20-21 OPDAT JE ZULT GAAN…op de weg van wie goed is en je rechtvaardigen zult volgen. Vromen (zij die God liefhebben en volgen) zullen de aarde beërven en oprechten zullen erop verblijven.

Wijs je kennis, wijsheid en inzicht van God af? De goddeloze wordt definitief uitgeroeid. Trouwelozen worden weggerukt.

Spreuken 3 : Allemaal positieve spreuken

Opvallend: het zijn allemaal POSITIEVE uitspraken en wijsheden.

Op de laatste drie verzen na, waar het bekende patroon in zit van:

‘de goede zal dit en de kwade zal dat’. In deze drie laatste verzen worden de goddeloze, spotter en dwaze genoemd.

Vers 1, 11+12, 21

Het hoofdstuk spreekt zoals een vader spreekt tegen zijn zoon/dochter (V1, v11-12, v21):

De zegeningen als je de Vader’s onderwijs en geboden houdt: lang leven, toenemende vrede.

Kernthema in de Bijbel is vers 5: vertrouw op de Heer met je hele hart!

God zal je dan op rechte paden leiden. Je hart is je wil, je emoties, je denkwijze.

Vers 5

Blijf weg bij eigen wijsheid (en eigen inzicht v5) – in plaats daarvan heb je ontzag voor de Heer en keer je je af van het kwaad – dat zal genezing brengen in heel je wezen en sterke gezonde botten.

Vers 9-10

Geef! Daar eer je God mee, behandel je bezittingen met inzicht en wijsheid – het zal overvloed brengen als zegen. V9-10

Vers 11-12

V11 en 12 weer ‘mijn zoon’ – God voedt ons op, vanuit liefde bestraft hij ook wel eens. Opn 3:19, Hebr 12:5

Vers 13-18

WIJSHEID vinden en INZICHT verkrijgen — de rijkdom die het in elk opzicht oplevert is geweldig! En het brengt gezondheid, leven, vrede  v13-18.

Vers 18

Maar je moet het wel vastgrijpen en dan vasthouden (v18).

Vers 19-20

WAAROM? Wel God heeft met wijsheid de aarde vastgelegd en de hemel met inzicht gevestigd. Zijn kennis kent geen grenzen v19-20.

Vers 21

V21 MIJN ZOON

LAAT ZE (wijsheid en inzicht v 11) DUS NIET WIJKEN VAN JE OGEN (hoe doe je dat?? Bv elke dag lezen, erom vragen). En bedachtzaamheid (= discretie en doelmatigheid)!

So wie so zegent dat je ziel, je emoties! v22, het zorgt voor goede nachtrust, slapen, en geen zorg en angst.

Vers 25-26

God is je hoop, wees niet bang voor de plannen van de goddelozen – het zal je voet bewaren voor (geestelijke, emotionele, maar ook letterlijke gevangenschap) v25-26.

Vers 27-32

v27-32 goede, rechtvaardige daden! Doe ze!

Vers 32B

v32b : ‘met de oprechten gaat God vertrouwelijk om’

Zegen genade en eer voor de rechtvaardigen, zachtmoedigen en wijzen!

Spreuken 4 : kennis, begrip en wijsheid

Vanaf het begin, maar ook van vers 14 dringt Salomo aan te luisteren naar zijn woorden en onderwijzing. Telkens worden dan de vruchten daarvan genoemd, zoals leven en gezondheid (v22).  Hij spreekt als een vader tot kinderen. vreemd genoeg zegt hij dat hij enig kind is van zijn moeder, maar Bath-Shebah had nog drie zonen bij David.

Laat je HART mijn woorden vasthouden en neem mijn geboden in acht EN LEEF!

Kernvers is toch wel vers 23, je hart bewaren boven alles wat te bewaren is, want daaruit zijn de stromen van leven. Het hart verwijst naar de ziel, emoties, denkwijze, wil, geweten. Vul dat hart met de woorden van God en wijsheid, bewaar het daar… het geeft LEVEN en GENEZING!

Keer je af van het kwaad, maak een recht spoor: Hebrews 12:13

Doe weg de valsheid van je mond en bedrog.

In Spreuken 2:6 spreekt het ook over kennis, wijsheid en inzicht.

Wat is het verschil?

In Acts 8 lezen we van een Ethiopiër die Jesaja 53 las. Stel dat hij het hoofdstuk kon opzeggen, uit zijn hoofd: dat is kennis.

Filippus vraagt hem vervolgens of hij het begrijpt! Inzicht hebben is begrijpen. Jezus verzucht tegen de discipelen: BEGRIJPEN JULLIE HET NU NOG NIET, omdat ze vergeten waren broden mee te nemen en ze dachten dat Jezus boos was. Jezus zei dat omdat ze twee voedselvermenigvuldigingen hadden gehad. Dat wisten ze ook nog wel, als kennis, maar ze hadden niet begrepen dat dit bovennatuurlijke voorziening was en dat God een God van wonderen is.

Inzicht en begrip heb je nodig bij kennis, om het de juiste plaats in je leven te kunnen geven en er wat mee te kunnen doen naar de toekomst toe.

Voorbeeld: als je indianen uit de jungle uitvoerig uitlegt wat auto’s zijn en wat verkeerslichten zijn en waar ze voor dienen, dan hebben ze nog inzicht, begrip nodig. Inzicht maakt als het ware de kennis levend. Ik word niet graag geopereerd door een arts die alleen kennis heeft, ook niet als hij een genie is. Inzicht zou je kunnen koppelen aan intelligentie! Pas als hij in-ziet (inzicht), dus als hij de kennis ziet functioneren en daarvan leert, dan zal het gaan werken.

Wijsheid is de bekwaamheid om de kennis en het inzicht in elke individuele situatie goed toe te passen zoals die bepaalde situatie nodig heeft. Wijsheid voegt gelouterde levenservaring toe. Als een kind van 2 de straat oversteekt, terwijl de indiaan met kennis en ook met inzicht dat ziet gebeuren, zou het kunnen zijn dat door gebrek aan ervaring, wijsheid, de indiaan niets doet.  Pas geleden zag ik een filmpje van een 12 jarige jongen die in een schoolbus zat en zag dat de chauffeur een beroerte kreeg en wegzakte, tijdens het rijden. Hij had kennis en ook inzicht om te weten wat er nu allemaal kon fout gaan en hij wist hoe de bus werkte. De wijsheid die hij had zorgde dat hij naar voren rende, het stuur vastpakte en het rempedaal indrukte. Een arts kan inzicht hebben waarom er bloedingen zijn en er complicaties zijn, maar de wijsheid van vele jaren ervaring en heel veel oefenen, samen met een gezond verstand, zorgen dat hij een oplossing vindt. Wijsheid is ook in staat de toekomst in te kijken en zodoende nog betere beslissingen te kunnen nemen.

Wijsheid komt met de jaren, bij de één sneller dan bij de ander. Levenservaring dus. Het vraagt wel een keuze om dat te laten gebeuren, want bij de dwazen komt het nooit, zegt Spreuken.

Er bestaat ook bovennatuurlijke wijsheid, de gave van wijsheid. En de Geest is wijsheid! Salomo zelf is daar een voorbeeld van. Sommige kunstenaars die moesten werken aan de tabernakel:

Exodus 31:3 (HSV)

“Ik heb hem vervuld met de Geest van God, met wijsheid, inzicht, kennis en allerlei vakmanschap,”

Wijsheid komt ook door je met het bovennatuurlijke Woord van God te voeden!

Vers 14-17, 19 vermijd het pad van de kwaaddoener en goddelozen, want….

Maar het pad van de rechtvaardigen is LICHT!

Spreuken 5 Seksuele reinheid

Dit hele hoofdstuk gaat over de seksuele reinheid, de verleidingen en de dringende adviezen van Salomo. Zie ook Spreuken 6:23-29, 32-35, Spreuken 7

Telkens als er wordt gesproken over ‘mijn zoon’, mag je lezen dat God spreekt, maar ook dat Salomo spreekt tegen zijn eigen kinderen, en ieder die leest.

Vers 1-2 zijn weer de oproep aan ‘mijn zoon’, om te luisteren naar wijsheid, inzicht, discretie (goede beoordeling, oordeel, waarderen). Laat kennis op je lippen zijn in plaats van de onreinheid van de vreemde vrouw (vers 3).

De samenvatting van seksuele zonde is wat vers 3-6 zeggen: het begint zoet, maar het einde is extreem bitter en scherp als een tweesnijdend zwaard. Het einde is de dood. Het doel is eeuwig verderf.

Houd afstand en sluit geen compromissen (vers 8, niet in de nabijheid van de deur van haar huis komen)!!!!!

Vers 9-14: je geeft je over aan onvruchtbaarheid, zinloosheid en het einde is ‘had ik maar geluisterd’, spijt.

Vers 15-19 De positieve, gezonde focus: je eigen vouw! ‘bevallig steengeitje’ 🙂

Voor wie denkt dat je het stiekem wel kunt doen: alles komt aan het licht — “want de wegen van een man zijn voor de ogen van de HERE, HIJ WEEGT AL ZIJN SPOREN”.

Niet luisteren? “door zijn grote dwaasheid zal hij verdwalen”, vers 23B

GA BIJ JEZELF NA, (getrouwde) MAN, VROUW, waar je je moet bekeren — misschien flirt je met iemand, raak je emotioneel verbonden met een persoon waarmee dat niet goed is, of misschien ben je in je gedachten met fantasie bezig… bekeer je radicaal, en vraag God om hulp!

Spreuken 6 : KIJK UIT Waar je je Aan Verbindt

Waaraan of aan wie verbind je je?

V1-5 Kracht van beloftes en hoe je alles moet doen om verkeerde beloftes/borgstellingen ongedaan te maken. Hier wordt gesproken over vrienden, maar families worden hier ook door kapot gemaakt.

V6-11 De luiaard. Het leidt tot armoede.

V12-19  De verdorven mens en de zeven gruwelen voor de Heer. Let op de de lichaamsdelen die gebruikt worden:

Ogen, tong, handen, hart (emoties, denkwijze, verstand, wil, voeten). Jezus’ gezicht was bond en blauw geslagen, hart doorboord, handen en voeten genageld, om ons van dit alles te verlossen.

V20-35  Het onderwijs en de geboden van je vader en moeder zijn als licht op je pad. GEBRUIK en OVERPEINS het woord van God.

Het moet je ondermeer beschermen tegen overspel en andere onreine seksuele relaties. Die zijn namelijk vernietigend en brengen je in de afgrond. Het leidt tot de dood.

Vers 32 zegt dat als je deze dingen doet, het je aan inzicht ontbreekt. Misschien ken je de wetten maar je mist inzicht in wat de werkelijke gevolgen zijn.

Verzen over diefstal en de straf verwijzen naar overspel waarbij je begeert en steelt wat van een ander is.

Spreuken 7 : KIJK UIT Voor Porneia De ‘Vreemde Vrouw’ – Het Leidt Naar De Afgrond

Salomo dringt erop aan om wijsheid als je zuster te nemen en inzicht als je bloedverwant. Luister ernaar. Het zal je redden van de afgrond.

Het ganse hoofdstuk besteedt hij met te beschrijven hoe een dwaas zich door een hoer of overspelige vrouw laat verleiden. De leugens. Misleidingen. Verleidingen. Door het hele boek waarschuwt hij regelmatig voor overspel en hoererij en toont aan dat je met de dood speelt.

Laat de wet, zegt Salomo, lees ‘het woord van God’, je oogappel zijn. OOG – appel, de kern, geliefd zijn, als overwinning over lust van het oog.

V14-15 de religieuze goedpraterij. Kijk uit.

Bekeer je.

Belijd het.

Maak het in orde.

Keer je af.

En als je er in gedachten of je hart mee bezig bent, grijp in en stop het want je pleegt al echtbreuk. Tot de dag komt dat je het echt doet.
Bedenk goed dat je alle hulp nodig hebt van Jezus, zijn liefde, zijn kracht, en dat er altijd, altijd vergeving is! Er is altijd een weg terug. Er is altijd bekering mogelijk. Zonder verwijt van God. Jezus heeft werkelijk alle zonden gedragen toen hij aan het kruis stierf. Vraag hem je te reinigen. Vraag de Heilige Geest je te helpen en kracht te geven. Vraag hulp aan betrouwbare mensen, die vanuit genade van Jezus helpen.

Gezegend zijn de reinen van hart want zij zullen God zien. Mat. 5:8
Nogmaals: ieder mens moet zich bekeren, niemand is rechtvaardig, ook niet één, zegt Romeinen 3:10-12

Laatste vers: Spreuken 7:27 (HSV)

“Haar huis is een weg naar het graf, die afdaalt naar de binnenkamers van de dood.”

Spreuken 8 : Wijsheid van God is uitmuntend en noodzakelijk

Jezus wordt hier geïntroduceerd, hij is de Wijsheid.

Verzen 1-3 introduceren de spreker in deze Spreuk: dat is Wijsheid. GOD = die WIJSHEID.

Het is dus een profetische Spreuk van Salomo, want God spreekt direct.

Vanaf vers  4 begint WIJSHEID, GOD, te speken, tot het einde toe!

Spreuken 8:13 (HSV)

“De vreze des (ontzag voor) HEEREN is het kwade te haten;

hoogmoed, trots en de verkeerde weg

en een mond vol verderfelijke dingen haat Ik.”

Spreuken 8:17 (HSV)

“Ik heb lief wie Mij liefhebben,

en wie Mij ernstig zoeken, zullen Mij vinden.”

Spreuken 8:21 (HSV)

“om wie Mij liefhebben, in erfelijk bezit te laten nemen wat er is,

en Ik zal hun schatkamers vullen.”

Vanaf vers 22 begint WIJSHEID, God, zich verder bekend te maken. Uit vers 23 maak ik op dat het Jezus is: “Van eeuwigheid af ben ik gezalfd geweest…” en vers 30 God’s ‘lievelingskind’

Vóór de schepping was de Vader (Yahweh) er al. En hij ook. Immers van eeuwigheid is hij gezalfd…

In vers 24 en 25 ‘geboren’, ZIE IK IN HET LICHT VAN JOH 3:16, waar staat dat God zijn eniggeboren zoon gegeven heeft, verwijzend naar hem als Mens. Deze verzen spreken er wellicht op die manier over dat toen al de plannen gemaakt zijn, in de eeuwigheid:-).

Spreuken 3:19-20 vertelt ook dat God alles geschapen heeft door Jezus, de wijsheid en inzicht en kennis.

“19 De HEERE heeft de aarde met wijsheid gegrondvest,

de hemel met inzicht gevestigd.

20 Door Zijn kennis hebben de diepe wateren zich een weg gebaand,

en druipen de wolken van dauw.”

Vers 27 zegt al 3000 jaar geleden dat de aade rond is.

Vers 31 is zo bijzonder: Jezus zegt daar dat hij Zijn bron van blijdschap vindt bij de mensen!!

Maar laat je niet misleiden, een keuze is noodzakelijk.

Vers 32 en 33: luistert naar mij (hij is de waarheid), neem mijn wegen in acht (Hij is de weg)

Nog eens: luister, word wijs, verwerp niet.

Vers 35 wie mij vindt, vindt het leven: (Hij is het Leven), en God de Vader is je goed gezind.

Maar wie zondigt heeft de (eeuwige) dood lief….. vers 36

Spreuken 9 : Hoogste wijsheid en vrouwe Dwaasheid

v1-6 De hoogste wijsheid = God, of zoals we lazen in H7, God de Zoon Jezus.

De feestmaaltijd is klaar en de onverstandigen worden toch uitgenodigd, wel met de aandrang om zich te bekeren!!!

Er wordt gesproken van de zeven pilaren van het Wijsheidshuis.

v7-9 De spotter en de bewust goddeloos levende  terechtwijzen heeft geen zin.

De wijze en rechtvaardige onderwijzen is een goede, vruchtbare inspanning.

Het kernvers van Spreuken is wellicht toch wel Spreuken 9:10 (HSV)

“Het beginsel van wijsheid is de vreze des (ontzag voor) HEEREN

en de kennis van de heiligen (nkjv Holy One) is inzicht.”

(Spreuken 15:33 (HSV)

“De vreze des HEEREN is vermaning tot wijsheid,

en nederigheid gaat vooraf aan eer.”

Als wijsheid van God gaat regeren in je leven neemt gezondheid toe en verlengt het je leven.

v13-18 is het contrast met de hoogste wijsheid in het begin, die een feestmaal aanricht.

Hier is het vrouwe dwaasheid die puur onverstand is en iedereen aanspreekt die in de buurt komt. Om te verleiden. De onverstandigen wijken af van de weg en gaan naar haar toe en… als gestolen water en in het geheim genuttigd brood… de dood en het graf is het eindresultaat.

Het stiekeme en verborgene voegt toe aan de spanning van zonde en seksuele zonde. Maar als je inzicht hebt weet je dat het einde van een kort pleziertje, dood en ellende is.

Spreuken 10 : Kracht Van De Tong En Meer

Bijna elk vers in deze spreuk is het patroon van bv vers 1

Spreuken 10:1 (HSV)

“Een wijze zoon verblijdt zijn vader,

MAAR

een dwaze zoon betekent verdriet voor zijn moeder.”

Er staan echt veel contrasten genoemd tussen de goddeloze en dwaze, en de rechtvaardige!!!

Bv Spreuken 10:27 (HSV)

“De vreze des HEEREN (ontzag voor de Heer) vermeerdert de dagen,

maar de jaren van de goddelozen worden bekort.”

Er zijn enkele uitzonderingen.

Spreuken 10 (HSV)

“10 Wie heimelijk knipoogt, richt leed aan,

en wie dwaas van lippen is, komt ten val.”

“18 Wie haat toedekt, heeft valse lippen,

en wie een kwaad gerucht verspreidt, die is een dwaas.”

“22 De zegen van de HEERE, die maakt rijk,

Hij voegt er geen zwoegen aan toe.” En vers 26.

Thema’s

– Verder valt de hoeveelheid verzen op die gaan over de woorden die we spreken, de lippen, de mond.

Negatief: v8, 10, 11, 14, 18, 19, 31-32

Positief: 11, 13, 19, 20, 21, 31-32

V11 de mond van de rechtvaardige is een bron van leven.

– de liefde

Vers 12 liefde bedekt alle overtredingen.

1 Cor 13:7(HSV)

zij (de liefde) bedekt alle dingen,

zij gelooft alle dingen,

zij hoopt alle dingen,

zij verdraagt alle dingen.

Spreuken 11 : Wat Je Zaait Zul Je Oogsten.

Het algemene principe dat door dit hoofdstuk heen klinkt is: wat je zaait zul je oogsten!!

1. (HSV)18b “wie gerechtigheid zaait, oogst betrouwbaar loon. Uiteindelijk leidt het een tot leven en het ander tot dood.” V19 (v 24)

V1 (z v20)  spreekt over de zuivere weegschaal, zoals vaker genoemd in Spreuken en in de wet. Het verwijst ook naar Gods zuivere, volmaakt rechtvaardige standaard zoals Spreuken 16:11 (HSV) zegt:

“Een betrouwbare waag en weegschaal behoren de HEERE toe,

alle weegstenen in de buidel zijn Zijn werk. “

Iemand willen oplichten met een onzuivere weegschaal, geeft aan dat het hart niet zuiver is. Gods hart is 100% volmaakt.

Vervolgens zien we t/m vers 11 telkens de rechtvaardigen of rechtvaardigheid genoemd worden en de goddelozen/goddeloosheid, en hoe beiden de gevolgen daarvan ontvangen. Verderop staan nog meer van dergelijke verzen.

Bij nederigen is wijsheid – vers 2b.

Als je inzicht hebt weet je wanneer je moet zwijgen en een betrouwbare bedekt dingen. (12-13)

Een paar prachtige verzen over wat goed is voor een volk of stad: 10, 11, 14, 26

Afwijkend patroon Vers 7, 22, 25, 29, 30

Prachtige verzen die weer het zaaien en oogsten beschrijven, zijn:

Spreuken 11:30-31 (HSV)

“30 De vrucht van de rechtvaardige is een boom des levens,

en wie zielen vangt, is wijs.

31 Zie, een rechtvaardige krijgt vergelding op aarde,

hoeveel te meer de goddeloze en de zondaar!”

Zielen vangen:

“De vrucht van de rechtvaardige is een boom des levens,” Dit is een prachtige bevestiging van de tekst in Ez 47 (HSV) “De vrucht ervan zal tot voedsel dienen en het blad ervan tot genezing.”

Dus de vrucht in ons leven is waarvan ongelovige mensen eten. Dat zal hun ziel vangen. Het is ware wijsheid om het karakter van Jezus te laten groeien in ons leven. Dat zal mensen overtuigen. Daarom dat Jezus boos was dat hij aan de boom geen vijgen vond. Het was een heen wijzing naar werken doen, zonder dat het karakter van Jezus zichtbaar is in je leven.

Wonderen en genezingen komen door de zalving. Karakter komt omdat je je wortels in Jezus laat groeien.

Spreuken 12 : De kracht van de tong en woorden

Vers 1 is de basis: instructie moet je aannemen in je leven anders ben je een idioot. Je hebt echte kennis van God dan lief.

In dit hoofdstuk valt op:

De hoeveelheid verzen over spreken, woorden, proclameren etc.

V5 Raadgevingen v15 luister ernaar v20 raadgevers van vrede  hebben vreugde

V6 Door de mond kan de oprechte zichzelf bevrijden

V14 Een man zal verzadigd worden met het goede door de vrucht van zijn lippen.

V17 Spreek waarheid – dat is gerechtigheid. V19 … voor eeuwig. v22 God verheugt zich in je.    

Maar de leugenaar vergaat. z. ook v22.

V18 Vurige pijlen zijn bijna altijd woorden, vervloekingen etc. Maar de woorden van de wijze brengen genezing.

V25 Een goed woord over iemand die depressief is maakt zijn hart opgewekt.

Verder staan in deze spreuk de goddeloze, de kwaadaardige, de dwaas vaak tegenover de rechtvaardige. Maar dat is vaak in het hele boek.

Waak over je tong… wat kan je doen met de autoriteit en kracht die in je woorden is? Praat daar met de Heer over!

Spreuken 13 : Diversen

Zie ook Spreuken 12:1 luisteren naar vermaning, instructie. Ook Spreuken 13:10

In het verlengde van Spreuken 12 ook hier de kracht van de tong: v2 en v3.

(Vers 2 ‘verlangen’ moet zijn ‘ziel’)

V5 De rechtvaardige haat een leugenachtige woord. V13

Vertaling vers 12: “een lang gerekt hopen maakt het hart ziek, maar een vervuld verlangen is een boom des levens.”

Genezingstekst: Spreuken 13:17 (HSV)

“Een goddeloze bode vervalt in het kwaad,

maar een betrouwbare gezant (of ambassadeur nkjv) betekent (brengt) genezing.”

(HSV) “maar het vermogen van de zondaar is weggelegd voor de rechtvaardige.”

Wijsheid is je raad laten geven (v10) en is om om te gaan met wijzen (v20).

Spreuken 14 : de wijze versus de dwaze en onverstandige

Er staat hier veel over de wijze, maar ook over de dwaas en de onverstandige:

v1  Er zijn wijze en dwaze mannen, maar ook wijze en dwaze vrouwen.

3b (HSV) Maar de lippen van wijzen waken over hen.

8a (HSV) De wijsheid van een schrandere is zijn eigen weg te begrijpen,

(HSV) 16 Een wijze vreest en keert zich af van het kwade,

(HSV) 24 De kroon van de wijzen is hun rijkdom,

Spreuken 14:30 (HSV) “Een gezond hart is het leven voor het lichaam,

maar afgunst is verrotting van de beenderen.”

Afgunst, jaloezie staan hier tegenover een gezond hart…

Spreuken identificeert heel geregeld oorzaken van lichamelijke ziektes in de ziel, zoals hier.

(HSV) “33 Wijsheid rust in het hart van de verstandige,”

Romans 16:27 (HSV) “aan Hem, de alleen wijze God, zij door Jezus Christus de heerlijkheid tot in alle eeuwigheid. Amen.”

Jesaja 11:2 spreekt over “de Geest van de vreze (ontzag) des Heeren”.

Spreuken 14:26-27 (HSV) spreekt hier over, zoals ook op veel andere plaatsen in Spreuken:

“26 In de vreze des HEEREN is een sterk vertrouwen,

en voor Zijn kinderen zal Hij een toevlucht zijn.

27 De vreze des HEEREN is een bron van leven

om de strikken van de dood te ontwijken.”

Zie ook vers 2.

DE VREZE DES HEEREN

Vermoedelijk vat dit vers het grote belang en de grote kracht van de vreze des Heeren goed samen, en ook wat het in de kern eigenlijk betekent: nederigheid!

Spreuken 22:4 (HSV)

“4 Het loon van nederigheid – de vreze des HEEREN – is rijkdom, eer en leven.”

Spreuken 15 : 

Ik zeg je, het is wijsheid als je weet hoe je moet reageren, hoe je je mond en tong moet gebruiken. In de tegenwoordige wereld waar mensen tegen elkaar opgejut worden, is het nodig te weten hoe te reageren (v1-2 en zie 18 en 28).

Dood en leven zijn in de macht van de tong (Spreuken 18:21) past goed bij vers 4. v23 hoe goed is een woord op zijn tijd.

Let op de gezichten van mensen. Velen lopen rond met hartenleed! v13

v16 Wie afwijkt van het ontzag voor de Heer komt terecht in verwarring. Waarom? Omdat we dan afstappen van de gerechtigheid en wijsheid van God. Omdat de wereld God heeft afgeschreven en zijn bestaan ontkent, krijg je allerlei verwarring, immers de mens bepaalt dan wat waar en goed of slecht is, en het barst van de meningen.

Het valt op dat eenvoud leidt tot geluk, blijdschap, vrede. Spreuken 15:17 (HSV) “Beter is een schotel groente waar liefde is, dan een gemeste os met haat erbij.” En zo meer van die verzen zoals: v15, 16, 

v2’ De weg omhoog is de smalle moeilijke weg. De hemel is het doel.

De weg omlaag is de brede makkelijke weg. De hel is het doel van de duivel voor ieder mens.

Spreuken staat vol over de paden en wegen.

Spreuken 15:29 (HSV) “De HEERE is ver van goddelozen, maar het gebed van rechtvaardigen verhoort Hij.” Het gebed van een rechtvaardige vermag veel Jacobus 5:16

Genezing van depressie en kracht voor de botten:

Spreuken 15:30 (HSV)

“Het licht in de ogen verblijdt het hart, een goed gerucht verkwikt de beenderen.”

Spreuken 16 : 

De wegen (zoals v20, 25) en de werken.

Jouw eigen waarheid of Gods waarheid.

Jouw eigen wil of Gods wil.

Door genade hebben we leven. Door genade kunnen we leven.

Spreuken 16:1-3

“1 Een mens heeft overleggingen in het hart,

maar het antwoord van de tong komt van de HEERE.

2 Al zijn wegen zijn iemand zuiver in zijn eigen ogen,

maar de HEERE toetst de geesten.”

God heeft altijd het laatste woord en zijn gerechtigheid is zuiver. V11 spreekt daarover mbt de weegschaal.

KERN: het is dus maar beter je weg en werken en leven op de Heer te leggen.

“3 Wentel uw werken op de HEERE en uw plannen zullen bevestigd worden.”

6 Door goedertierenheid en trouw wordt een misdaad verzoend,

en door de vreze des HEEREN keert men zich af van het kwade. 17 De gebaande weg van oprechten is zich af te keren van het kwade, wie zijn weg in acht neemt, bewaart zijn ziel.

V10, 12-15 spreekt over heersers.

Vers 4 is een lastig vers. Uiteindelijk draait de hele schepping om God. Stel je voor: God is oneindig in omvang. Er zijn geen grenzen aan hem. Het hele heelal is wel begrenst, hoewel wij het oneindig noemen. Het heelal is als een zandkorreltje in Gods grootheid. Hij heeft ons gemaakt, mag en kan hij dan niet gewoon bepalen hoe en wat? Het kennen van zijn karakter als absoluut goed en liefdevol en rechtvaardig, helpt ons om met vertrouwen naar hem te kijken. De goddeloze zal verantwoording af moeten leggen aan God, voor zijn daden en zijn weigering zich te bekeren.

Vers 24 heb ik bestudeerd en hier is de beschrijving ervan:

“Plezierige, lieflijke woorden van genade zijn als een honingraat,

zoetigheid voor de ziel, het hart en de denkwijze,

en genezing en heelheid voor heel het lichaam.” Dat is echt krachtig!!

Spreuken 17 : de dwaas, kracht van woorden, bewaar je hart

3b (HSV) maar de HEERE beproeft de harten.
Zie Psalm 139:23-24. Vraag de Heilige Geest dit te doen, zoals het hier staat.

v5 God neemt het sterk op in de hele Bijbel, voor de arme. Onze barmhartigheid is belangrijk. Bijzonder is het ook dat zoals hier Salomo, elders de Bijbel ons ook leert ons niet te verheugen in de ondergang van de goddeloze. Dat helpt ons om ons hart niet te vullen met wraak en wrok. Tegelijkertijd gebeurt er wel degelijk gerechtigheid. Maar die is aan God alleen.

In de VS hebben ze een onderzoek gedaan naar de oorzaak van veel jeugdige, zwarte criminelen die gevangen zitten. De reden die ze vonden was dat een zeer hoog percentage van deze jonge mensen geen vader in hun leven heeft. Wij moeten onze kinderen zeer hoog waarderen en koesteren, opvoeden, beschermen en ervoor opkomen. v6

(HSV) 9 Wie de overtreding toedekt, zoekt liefde. Weer een verwijzing naar 1 Cor 13:7 liefde bedekt alle dingen.
Een overtreding toedekken v9 betekent niet dat mensen tegenover God geen verantwoording hoeven af te leggen, maar dat je kiest, door de liefde, om die overtreding niet in de weg te laten staan van een relatie. Heel belangrijk ook in een huwelijk!

V12 Een beer die zijn jongen kwijt is, is zeer, zeer dodelijk gevaarlijk. Dwazen in hun dwaasheid nog meer. Daarom zullen we in gebed bolwerken moeten slechten in deze veranderende tijden. Maar we zullen ook verstand moeten spreken, waarheid. Een dwaas is iemand die totaal niet meer aanspreekbaar is, niet luistert naar argumenten, alleen antwoord met ’omdat ik het zeg’. Maw de dwaas maakt wat hij zegt tot waarheid, wat het ook is. Geen redenering kan daar tegenop,, want het wordt voor onwaar, naar willekeur, afgedaan. v7, 10, 16, 21, 25, 24 “de ogen van de dwaas zijn gericht op het einde van de aarde”, als je dat doet, bv door klimaata-ctivisme, kom je tot niets.

14 (HSV) Stop daarom de onenigheid, voordat ze echt losbarst.
Een goede tip!!

Er wordt weer erg veel gesproken over de lippen, de woorden die we spreken:
De negatieve effecten: v4, 5, 7, 15, 20
De kracht en positieve effecten: v10, 27-28

GENEZI NG wordt bevordert door blijdschap. Dit is ook wat de medische wereld bevestigt. Vandaar de Clini clowns.

Spreuken 18 : 

V1-3 Wijsheid zoekt God. Een egoïst zoekt zichzelf. Egoïsme, zelfzucht, is wat ons van God afdrijft. Eva wilde HAAR begeerte. Godde-Loos-Heid brengt schande en smaad.

In de verzen 5 tm 9 en 11 zien we allerlei zelfzuchtigen genoemd. Zij die het recht buigen. De rijke die op zijn rijkdom vertrouwt. De dwaas wordt echt vaak genoemd in Spreuken. Let eens op hoe vaak spreken, woorden, mond, lippen wordt genoemd. Door heel spreuken is dat zo.

V12

Welk spreekwoord zie je hier? Hoogmoed komt voor de val. Nederigheid is de basis van wijsheid maar komt ook voor de eer.

V13 antwoorden voordat de vraag wordt gesteld, omdat je denkt dat je weet wat er komt. Heel dom. Het gebeurt mij ook wel eens en dan denk ik aan dit vers.

V14 depressie is verschrikkelijk. Bid voor hen. Bestraf het. Bid en spreek blijdschap.

V16 een gave van de Geest of iets dat rechtstreeks van God komt, zoals profetie, woord van kennis of wijsheid, of genezing — het opent deuren, ook naar hooggeplaatsten.

Absolute kernversen hier (en voor dit hele boek) zijn: Spreuken 18:20-21 (HSV)

“20 Van de vrucht van iemands mond wordt zijn buik verzadigd,

hij wordt verzadigd van de opbrengst van zijn lippen.

21 Dood en leven zijn in de macht van de tong,

wie hem liefheeft, zal de vrucht ervan eten.”

Absolute top prioriteit is erop letten wat je met je mond spreekt. Woorden hebben de potentie te doden en tot leven te brengen. Zie opmerking aan het begin.

Een echte vriend is meer dan een broer.

Spreuken 19 : de rijke en de arme

Spreuken 19:3 (HSV)

“De dwaasheid van een mens verdraait zijn weg, en dan is zijn hart nog woedend op de HEERE ook!”

Dit vers drukt heel treffend uit hoe een deel van de wereld over God denkt.

Iedereen wil zelf bepalen wat ze doen, denken of vinden, maar ondertussen geven ze God de schuld als er iets fout gaat: “waarom doet God er niets aan?”

Over hoe rijkdom mensen koopt en armoede mensen afkeert: v4, 6, 7, 10

Meer over de arme: v1, 17 (wie zich ontfermt over de arme wordt gezegend), v22 een Arne is beter dan een leugenaar.

Vers 5 en 9 lijken zoveel op elkaar. Maar een vals getuigen zijn is zeer kwalijk, en is daarom ook 1 vd 10 geboden. V28 Leugens komen altijd uit. Het leidt ook tot honger. V15

Wat een verstandige doet:

Spreuken 19:11 (HSV)
“Het verstand van een mens doet hem zijn toorn uitstellen, het is zijn sieraad aan een overtreding voorbij te gaan.”

Het is God’s kennis die er toe doet. Zijn wijsheid is eeuwig. V21

V26-27 staat ook in de 10 geboden.

Spreuken 20 : OORDELEN EN BEOORDELEN. EERLIJKHEID EN WAARHEID. 

V1 Alcohol is niet fout, maar het heeft wel het bekende verslavingsgevaar. Duizenden jaren geleden hadden ze ook al sterke drank. Noah heeft de twijfelachtige eer van eerst genoemde dronkaard in Gen. 9:21v. Lot werd later in Gen 21 dronken gevoerd. De gevolgen waren verschrikkelijk. De beide dochters lieten zich zwanger maken door hem.

V2, 8, 14, 26 Over de koning.

V7 Wat wij als ouders en grootouders doen heeft groot effect op ons nageslacht.

Oordelen. Beoordelen. Eerlijkheid en waarheid.
V2 Oordeel van de koning. Ook 8 – kwaad onderscheiden.
V6 Iemands eigen beoordeling. Ook v9, 24 hoe kan je jezelf begrijpen? Vers 27! De geest van een mens.
V10, 23 Vooroordelen. Twee maten meten. God haat het.
V11 Daden spreken over wie je hebt.
V14 Manipulatie. Ook al is het een handels methode.
(HSV) “22 Zeg niet: Ik zal het kwaad vergelden;
wacht op de HEERE, en Hij zal u verlossen.”
V17 leugens komen altijd uit en het zal de leugenaar zelf raken. v19 Onbetrouwbaar gedrag. Kijk uit.

V20 Familie is de basis en hoeksteen van een maatschappij. Vandaar ondermeer dat God in de 10 geboden zegt je ouders te eren, met de belofte van een lang leven.

V21 Denk eens aan de verloren zoon Luke 15.

V25 Een ondoordachte gelofte: wat hebben de veertig mannen gedaan die Paulus zouden doden, en tot die tijd niet eten?? Handelingen 23:21

Spreuken 20:30 (HSV)
“Striemen en wonden zuiveren het kwaad uit,
evenals slagen de schuilhoeken van het binnenste zuiveren.”
Ziekte en kwalen zijn van het kwaad, de duisternis. Door de striemen van Jezus is ons genezing geworden.

Spreuken 21 : God Leidt

Mijn absoluut favoriete tekst in Spreuken 21:1 (Proverbs 21:1 (NBG1951)”Het hart van de koning is in de hand des HEREN als waterbeken, Hij leidt het overal heen, waar het Hem behaagt.”
In een erge crisis vele jaren geleden werd ik ‘s nachts wakker, vol stress, niet wetende wat ik moest doen. Werd ik gemanipuleerd of was er controle. Of wie had nu gelijk in de gemeente strijd.
Toen sprak God dit. God de Vader is degene die mij leidt, hoe dan ook. Ik mocht en mag daar volledig op vertrouwen.

Blijf gerechtigheid nastreven en sta God simpelweg toe je hart te toetsen. V2 en v3. Zie Psalm 139:23-24

Hoogmoedig leven 1 Joh 2:16, Spreuken 21:4, de basis, de akker van de zonde. Hoogmoed waste begin van de duivel’s zonde. V24

V12 Aan God is het oordeel, zoals we ook in Spreuken 22 zullen lezen. Als goddelozen zich niet bekeren zullen ze hun loon van God niet ontlopen: de dood. Rom 6:23

Vers 9 en 19, de twistzieke vrouw – of man, of persoon… hoe dan ook, het is erg!

Ves 21 Jaag dus gerechtigheid en liefdevolle goedheid na. Gerechtigheid kan betekenen dat iemand straf verdient. Goedertierenheid kan dan betekenen dat jij zorgt dat die het niet krijgt!

V23 Telkens weer trakteert Salomo ons in dit boek op vele teksten die gaan over de kracht van onze woorden (lippen, mond, tong). ‘bewaar die, en je bewaart jezelf voor benauwdheden.

Proverbs 21:30 (HSV)
30 Er is geen wijsheid, er is geen inzicht,
en er is geen raad tegen de HEERE.
God is absolute wijsheid (de Alleenwijze Heer Rom 16:27, 1 Tim. 1:17, Jud 1:25), absolute inzicht, en heeft alle kennis.

v31 Wat we ook doen, welke wapens landen ook hebben… De overwinning behoort aan de Heer, JHWH!

Spreuken 22 : diversen

Dit hoofdstuk heeft een breed aantal onderwerpen.

Het valt wel op dat rijkdom en armoede goed aan bod komen en de kracht van woorden/lippen. Ook dat stevige opvoeding nodig is van kinderen en jongeren. 

Een paar verzen springen er voor mij uit:

De opbrengst van nederigheid en ontzag voor de Heer, is rijkdom, eer en leven (v4).

Spreuken 22:4 (TPT)

“Laying your life down in tender surrender before the Lord will bring life, prosperity, and honor as your reward.”

Nederigheid begint bij ontzag voor de Heer, zou je kunnen lezen uit de HSV. In elk geval is beide een krachtige combo voor het leven. De opbrengst is groot. Zie teksten hierover na hoofdstuk 31.

– Spreuken 22:11 (HSV)

“Wie reinheid van hart liefheeft, en vriendelijkheid van zijn lippen: een koning is zijn vriend.”

Dit mag een levensspreuk zijn!! Het geldt ook naar Jezus de Koning. 

v14 is weer een dringende waarschuwing voor de onreine vrouw: zie ook (HSV) Spreuken 2:16; 5:3; 7:5; 23:27

Spreuken 23 : Gevaar Van Voedsel En Drank, Opvoeding

Vers 1-3 Aan hoe iemand eet kun je zien of er beheersing is of niet. Ook in vers 6-8 blijkt eten gebruikt te kunnen worden om je onder iemands invloed te trekken. Eet maar wees wijs.

V19-21 Opnieuw een waarschuwing dat verkeerd eten en drinken jou verarmd, maar ook gebruikt kan worden tegen je.

Vers 29-35 waarschuwen tegen drankmisbruik. Alcohol is niet onbijbels, maar hier staat een duidelijke beschrijving van alcoholisme. Maar er is bevrijding door de kracht van Jezus.

Vers 4-5 Als rijkdom de focus wordt ben jij het bezit van rijkdom. Het is goed rijkdom te hebben, het gaat dus fout als rijkdom jou heeft.

V12-16 zeggen dat opvoeding in wijsheid belangrijk is. Het vraagt wijsheid bij de opvoeder en het brengt wijsheid bij het kind. De stok is natuurlijk uit de tijd. V22-25 Het eerbetoon aan ouders. Bid voor je kinderen dat ze wijs worden. Zegen je kinderen. Voed ze op.

Kinderen, eer je ouders (in ernstige situaties is dat moeilijk of onmogelijk),  vergeef waar nodig en zegen, want het brengt jou een langer leven, zegt het vierde gebod.

V17-18 David verzucht wel eens hoe het toch kan dat de goddeloze zo voorspoedig is. Maar wees daar niet mee bezig. Jij hebt toekomst. De goddeloze niet als hij zich niet bekeerd. Iedereen zal zich uiteindelijk voor God moeten verantwoorden.

1 Corinthen spreekt veel over seksuele onreinheid (pornéia). Hier waarschuwt vers 26-28 weer hiertegen.

Spreuken 24 : hart en ziel

Spreuken 24:10 (HSV)

“Als u zich in de dag van benauwdheid slap opstelt, is uw kracht beperkt.”

 Er staan toch wel een aantal verzen over het hart en de ziel.

V1-2 De overleggingen van je hart.

V12 God ziet de ziel en toetst het hart. Waak er dus over.

V14 Wijsheid geeft toekomst en hoop (Jer 19:11). Net zo kan honing je leven redden.

V15-18 God ziet het hart en wil bv. niet dat je je verheugt over je vijand als hij valt…. of gaat dit over de goddeloze???

 Markus 7:20-23 spreekt van wat uit het hart komt iemand verontreinigt. Niet wat je eet. Spreuken 23:7 (HSV)

“Want zoals hij bedacht heeft bij zichzelf, zo zal hij tegen u zeggen: Eet en drink, maar zijn hart is niet bij u.”

 V1-2 en 19-20 Woede en jaloezie past een kind van God niet, zelfs niet tegen kwaaddoeners en goddelozen. Anders ben je net als hen.

Spreuken 25 : Integriteit

Het lijkt erop dat er een ander boek met Spreuken is geweest. Vandaar uit hebben de mannen van Hizkia spreuken in dit hoofdstuk gezet. Dus niet uit geheugen. Het lijkt er dus op dat meer hoofdstukken een verzameling zijn die door anderen zijn samengesteld.

Koning Hizkia kwam honderden jaren later op de troon, maar was wel nageslacht van David en Salomo.

De twistzieke vrouw wordt vier keer genoemd in Spreuken. De man 1x. Spreuken 21:9, 21:19, 25:24, 27:15. Man Spreuken 26:21

Doe de goddeloze weg van voor de ogen van de koning en zijn troon zal door gerechtigheid bevestigd worden. V5

V6-7 Jezus zegt ook dat je beter de laatste plaats kunt nemen op een banquet en dan naar voren gehaald worden, dan andersom.

Integriteit lijkt een hoofdthema te zijn:

V6 Niet pralen, geen hoogmoed.

V8 Niet te snel iemand aanklagen, beschuldigen.

V9 Geen geheim openbaar maken, zelfs niet bij een tegenstander.

V11 Je tong beheersen en goede woorden spreken.

V13 Betrouwbaar zijn voor je zender – het verkwikt.

V18 Geen vals getuigenis afleggen.

V21 Brood en water geven aan wie je haat = vurige kolen op het hoofd v22.

Ik zou zeggen dat je geest in bedwang houden hoort bij integriteit. Dat is het kenmerk.

God daagt uit Hem te onderzoeken. Geheimen proberen te doorgronden. V27, v2

Spreuken 26 : Negatieve perrsoonlijkheden

Opvallend in deze spreuk is dat het alleen maar spreekt over negatieve persoonlijkheden. Het patroon in veel Spreuken is bv:
Een dwaas zal nooit iets tot stand brengen, maar wie wijsheid liefheeft is als een …

==> de dwaas:
Vers 1-12 spreekt over een dwaas;
Maar iemand die wijs is in eigen ogen is nog dwazer dan de dwaas (v12).

==> De luiaard
Vers 13-16 spreekt dan over de luiaard, die volgens v16 degene is die zichzelf wijs acht in eigen ogen.

==> (v 17) ook een dwaas, namelijk iemand die zich mengt in een ruzie: gevaarlijk!! Meer dan eens zie je dan dat beiden zich tegen die persoon keren.

==> (v18-19) de mafkees die zijn buur bedriegt en zegt dat het een grap is = een dwaas!

==> v20-21 de twistzieke man, zorgt dat wedijver oplaait. De verzen horen bij elkaar. Zorg dat je de twistzieke persoon kwijtraakt

==> v22-23 De lasteraar.

==> v 22-28 Liegende tong, leugenaars.

Haat heeft blijkbaar een schild, een bedekking: bedrog!! De afleiding!!
Maar in een gemeente wordt dat aan het licht gebracht!!

Heken je in je leven een van deze personen… neem gepaste maatregelen! Ga er niet mee in zee.

Spreuken 27 : 

Ik zal eerlijk zeggen dat ik deze spreuk veel heb gelezen en het me telkens niet gelukt is hier een lijn in te zien, of hoofdonderwerpen.

V1-2 Kijk uit met roemen.
v4 Kijk uit met afgunst, die emotie is blijkbaar heel schadelijk.
v5-6 Liefde doet soms pijn, en dat is goed als het maar echt uit liefde is.
v7 Als je tekort hebt leer je pas echt dingen te waarderen. We zijn verwend.
v22 Het is wel echt hopeloos voor een echte dwaas.

V23-27 Het is beter te doen wat God opdraagt, zoals zorgen voor de kudde, dan rijkdom achterna gaan, of een goed betaalde job. Zorgen voor mensen geeft eeuwige vrucht en God zal bovendien vanuit die kudde voor je zorgen voorgangers!

Spreuken 28 : Hebzucht, rijkdom, armoede

Het begint met het grote verschil:

De moedige rechtvaardige en de lafhartige goddeloze (v1).
En dat inzicht en kennis stabiliteit geeft (v2) wie de HEER zoeken begrijpen alles v5.

HET GROTE ONDERWERP: het gaat vooral om HEBZUCHT, RIJKDOM, ARMOEDE.

V3 De dwaze arme en de wijze arme v6, 11
v8 De rijkdom van de wereld zal uiteindelijk naar de juiste mensen gaan.
v15-16 Onderdrukker van armen.

Steek je handen uit de mouwen v19.

Verkeerde focus: rijkdom v20, 22, 24, 25 (hebzucht verwekt ruzie —> zorg dat je daarop reageert door te vertrouwen op de HEER, dan zul je namelijk wel verzadigd worden!!)

Je bent gezegend als je voortdurend diep ontzag hebt voor de Heer v14!!!
Belijd je overtredingen en je krijgt barmhartigheid.

Zelfvertrouwen is geen Bijbels woord, in tegendeel, dit is wat vers (HSV) 26 zegt:
“Wie op zijn hart vertrouwt, die is een dwaas,” Maar wie in wijsheid gaat… dat is Gods wijsheid, zoals Jacobus uitlegt in James 3:13-18

De spreuk eindigt weer met de goddeloze en rechtvaardige:
(HSV) “28 Als goddelozen verschijnen, verbergt een mens zich,
maar als zij omkomen, worden rechtvaardigen talrijk.”

Spreuken 29 : Wijsheden

V1 is weer zo’n vers dat spreekt over die uitzonderlijke situaties waar iemand eindeloos God blijft verwerpen. Er komt een einde aan de kansen. Zeker bij ultieme verharding. (Romeinen 1)

Het aantal wijsheden over rechtvaardig en onrechtvaardig leiderschap valt op in dit hoofdstuk:
V2 De rechtvaardige en goddeloze heerser, blij of zuchtend volk.
V4 De koning die recht doet en eentje die omkoop stimuleert cq veel belasting heft.
V8 Wijzen wenden toorn af.
V12 Leugen van de leider infecteert de hele staf.
V14 (HSV) “Een koning die in trouw geringen recht doet, diens troon zal voor eeuwig bevestigd worden.” Dan 4:27
V26 De gunst van een heerser weegt niet op tegen het recht dat van God komt.

Het is bekend dat een zeer hoog percentage van criminele jongeren geen vader in hun leven hebben. Kijk eens naar Spreuken 29:15 (HSV)
“De stok en de bestraffing geven wijsheid,
maar een ->jongeman die aan zichzelf is overgelaten, maakt zijn moeder beschaamd.” (V17)

Spreuken 29:25 (HSV)
“Mensenvrees legt iemand een valstrik,
maar wie op de HEERE vertrouwt, wordt in een veilige vesting gezet.”

Spreuken 30 : God de Schepper en zijn Zoon en de schepping

Spreuk van Agur. Er is niets meer bekend over hem dan hier vermeld wordt. Er is maar 1 hoofdstuk van hem. Hij stelt zich erg nederig voor.

De Schepper en zijn Zoon worden voorgesteld. De Heilige (quadosh) wordt genoemd.

V6 Voeg niet toe aan Gods woorden. Zie Rev 22:18-19. Het maakt jou tot een leugenaar.

V7-9 Hij wil dat twee dingen weggenomen worden bij hem:
Leugen en valsheid.
Het risico dat teveel of te weinig bezittingen geeft, is ook om van God af te dwalen. Hij (Agur) zoekt echt God.

V10-14 Hij bouwt verder aan wat het verlangen naar materiële dingen doet met mensen. Ook spreekt hij over de verschillende generaties en hun gerichtheid.
Respectloosheid (ouders vervloeken).
Vuiligheid, perversiteit.
Hoogmoed.
En opnieuw, zij die door geld gemotiveerd worden.

V15-17 De bloedzuiger en twee plus nog twee andere dingen die nooit genoeg hebben, die altijd eisen om te geven.
Het graf, kinderloosheid, aarde m.b.t. water en vuur.
Het beschrijft opnieuw de ikke ikke hebzucht houding met bekende voorbeelden.
1 Tim 6:10. Liefde en zucht naar geld zijn de wortel van alle kwaad.
Maar er is altijd een consequente.

Hij waarschuwt tegen de overspelige vrouw en de desastreuse gevolgen. Net als perversiteit. Zie bv 1 Cor 5-7.

V18-19 Hij verwondert zich over dingen in de schepping.

V24-31 Hij noemt vier kleine creaties van God en de enorme wijsheid die ze blijkbaar is gegeven. En hij noemt vier voorbeelden van majestueuze, statige verschijning en wandel.

V32-33
Bekeer je van hoogmoed en het plannen van kwaad.
Drukking van toorn brengt twist voort.
Als er boosheid is en er komt druk op te staan dan brengt dat ruzie, twist voort.

Spreuken 31 : De Invloed En Het Belang Van De Vrouw

Er is niets anders bekend over de schrijver van dit hoofdstuk dan wat hier staat.

Opvallend dat hier nadrukkelijk staat dat zijn moeder dit heeft onderwezen. Salomo spreekt ook soms vanuit de moederlijke onderwijzing. Spreuken 1:8, 6:20 ‘verlaat de wet van je moeder niet!’

Alcohol wordt niet verboden, maar het grote gevaar van verminderde alertheid en beoordelingsvermogen wordt wel genoemd. Het gevaar van het verslavende verdringen.
Zorg dat je opkomt voor de zwakke en je mond voor hen opent.

V10-31
De rest beschrijft een haast ‘onmogelijke’ vrouw.
Het zal eerder een waarderend schrijven zijn van al de dingen die een vrouw kan en mag doen. Het is een lofzang op de vrouw van God die volwaardig haar deel in het koninkrijk van God vervult.

Ze is betrouwbaar en trouw, doet het goede, ze is een uitstekende zakenvrouw. Ze is vaardig met haar handen en is niet bang om hard te werken. Ze is een goede moeder en goede bazin van personeel.

Ze is heel barmhartig, ziet om naar de arme en dakloze, de hongerige.

Kracht en heerlijkheid, woorden van wijsheid, zoals deze spreuken.

Een vrouw die ontzag voor de Heer heeft zal geprezen worden, ook door de Heer.

V31 en 23 suggereren duidelijk dat zij invloed heeft in de poorten; poorten duiden op leiderschap.

DE VREZE DES HEEREN

Vermoedelijk vat dit vers het grote belang en de grote kracht van de vreze des Heeren samen, en ook wat het in de kern eigenlijk betekent: nederigheid!
Spreuken 22:4 (HSV)
4 Het loon van nederigheid – de vreze des HEEREN –
is rijkdom, eer en leven.

Verdere verzen in Spreuken hierover:
Spreuken 1:7 De vreze des HEEREN is het beginsel van de kennis,
Spreuken 1:28-29 (HSV) 28 Dan zullen zij tot Mij roepen, maar Ik zal niet antwoorden.
Zij zullen mij ernstig zoeken, maar zullen Mij niet vinden,
29 omdat zij de kennis hebben gehaat
en de vreze des HEEREN niet hebben verkozen.
Spreuken 2:3-6 (HSV) 3 ja, als je roept om het verstand,
je stem laat klinken om inzicht,
4 als je het zoekt als zilver,
het naspeurt als verborgen schatten,
5 dan zul je de vreze des HEEREN begrijpen,
de kennis van God vinden.
6 De HEERE geeft immers wijsheid,
uit Zijn mond komen kennis en inzicht.
Spreuken 8:13 (HSV)
13 De vreze des HEEREN is het kwade te haten;
hoogmoed, trots en de verkeerde weg
en een mond vol verderfelijke dingen haat Ik.
Spreuken 9:10 (HSV)
10 Het beginsel van wijsheid is de vreze des HEEREN
en de kennis van de heiligen is inzicht.
Spreuken 10:27 (HSV) 27 De vreze des HEEREN vermeerdert de dagen,
maar de jaren van de goddelozen worden bekort.
Spreuken 14:26-27 (HSV) 26 In de vreze des HEEREN is een sterk vertrouwen,
en voor Zijn kinderen zal Hij een toevlucht zijn.
27 De vreze des HEEREN is een bron van leven
om de strikken van de dood te ontwijken.
Spreuken 15:16 (HSV) 16 Beter is weinig met de vreze des HEEREN,
dan een grote schat met verwarring erbij.
Spreuken 15:33 (HSV)
33 De vreze des HEEREN is vermaning tot wijsheid,
en nederigheid gaat vooraf aan eer.
Spreuken 16:6 (HSV) 6 Door goedertierenheid en trouw wordt een misdaad verzoend,
en door de vreze des HEEREN keert men zich af van het kwade.
Spreuken 19:23 (HSV) 23 De vreze des HEEREN is ten leven,
verzadigd overnacht men, door geen kwaad bezocht.
Spreuken 23:17-18 (HSV) 17 Laat je hart niet jaloers zijn op de zondaars,
maar heel de dag blijven in de vreze des HEEREN.
18 Want juist dan is er toekomst,
en wordt je hoop niet afgesneden.